ကိုလိုနီေခတ္ ရခိုင္ အေနာက္ျခမ္းမွ ေဘာ္တြမ္ေလထံ ေပးစာ

တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ေသာ ရခိုင္အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွ မူဆလင္မ်ားကလည္း ေတာင္တန္းေဒသ စုံစမ္းေရး အဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဘာ္တြမ္ေလထံ ေပးစာတစ္ေစာင္ကို ၂၄ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉၄၇ ရက္စဲြျဖင့္ ေတြ႕ရိွရသည္ … စာရြက္၏ ထိပ္စည္းတြင္ ဂ်ေမတူအူလမာ၊ ရခိုင္(အာရကန္) ေျမာက္ပိုင္း၊ ေမာင္ေတာဟု ေရးသားထားသည္ . . .

ကိုလိုနီေခတ္ ၁၉၃၅ခုႏွစ္   ျမန္မာႏိုင္ငံ (စီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ) ဥပေဒအရ ၉၁ ႒ာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖင့္ ၿဗိတိသွ်တို႕က ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္သစ္ျဖင့္ ေျပာင္းလဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ထိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇယား(၁)၊ ဇယား(၂) ဧရိယာမ်ား သတ္မွတ္ကာ ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ကဲြျပား ျခားနားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္တစ္ခုကိုပါ ဖန္တီးထားခဲ့သည္။ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ သတ္မွတ္ ထားသည့္ ေဒသမ်ားကို စာရင္းျပဳစုထားရာ အပိုင္း(၁) ဇယား၀င္ ေဒသမ်ားမွာ ပေဒသရာဇ္ ရွမ္းျပည္၊ ပေဒသရာဇ္ ရွမ္းျပည္တြင္ မပါ၀င္ေသာ ရွမ္းနယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ေသာင္သြပ္၊ ဆင္ကလိန ္ခႏီၲးႏွင့္ ခႏီၲလုံ၊ ရခိုင္ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ား၊ ခ်င္းေတာင္ စီရင္စု၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ ကသာစီရင္စုတို႕ ပါ၀င္ေသာ ကခ်င္ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ား၊ ႀတိဂံနယ္ေျမဟု တြင္ေသာေဒသ၊ အထက္ခ်င္းတြင္း စီရင္စု ေျမာက္ဘက္တြင္ ရိွသည့္ ဟူးေကာင္း ေတာင္ၾကားေဒသ ဟုတြင္ေသာေဒသ၊ သံလြင္စီရင္စုႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ မရိွေသးေသာ ေဒသအားလုံး ပါ၀င္သည္။

 အပိုင္း(၂) ဇယား၀င္ ေဒသမ်ားမွာ အပိုင္း(၁) ဇယားတြင္ မပါ၀င္သည့္ ျမစ္ႀကီးနားႏွင့္ ဗန္းေမာ္တို႕မွ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ အထက္ခ်င္းတြင္းရိွ ဟုမၼလင္း၊ ေမာ္လိုက္၊  ယခင္ တမူးၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၊ ၾကာအင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ  ျမ၀တီတိုက္နယ္၊ ေတာင္ငူ စီရင္စု အေရွ႕ဘက္ျခမ္းနွင့္ သထုံစီရင္စုရိွ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ား၊ ျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အပိုင္း(၁) ေဒသမ်ားသည္ ယခင္က မဖံြ႕ၿဖိဳးေသးေသာ ေဒသမ်ား ျဖစ္သည္။ အပိုင္း ၂ ေဒသမွာ ဘုရင္ခံအား စိတ္ႀကိဳက္ ကိုယ္စားလွယ္ခန္႕အပ္ခြင့္ ျပဳထားသည့္ ေဒသမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျပည္မႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို ေသြးကဲြေစရန္ ခဲြျခား အုပ္ခ်ဳပ္ ထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို မည္ကဲ့သို႕ အုပ္ခ်ဳပ္မည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာင္တန္းေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေၾကညာခ်က္ကို ၁၉၄၆ ေအာက္တိုဘာ ၂၆ရက္စဲြျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီး အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈ အရိွန္အဟုန္ ျပင္းထန္ လာခ်ိန္တြင္ လြတ္လပ္ေရး အျမန္ေပးရန္ ေတာင္းဆို လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဖဆပလမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ကာ လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္။ ေနသူရိန္ အစည္းအေ၀းမွ စတင္ကာ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား အပါအ၀င္ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ထူေထာင္ႏိုင္ရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ရာ ေရႊတိဂုံ အလယ္ပစၥယံ အစည္းအေ၀းတြင္ ပိုမို ျပင္းထန္ လာခဲ့ သည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကာလတြင္ ျပင္းထန္လာသည့္ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဘုရင္ခံအသစ္ကို အစားထုိးကာ ဖဆပလအဖဲြ႕မွ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ပါ၀င္ေရး အတြက္ လိုက္ေလ်ာမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အမႈေဆာင္ ေကာင္စီတြင္ ပါ၀င္လာေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုမႈကို အေလွ်ာ့ေပးျခင္း မရိွဘဲ ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံသို႕ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလထဲတြင္ တိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေပးရန္၊ ေတာင္တန္းေဒသ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ယင္းတိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပါ၀င္ရန္၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၃၁ရက္ မတိုင္မီ လြတ္လပ္ေရး  ေပးရန္ အခ်က္မ်ားကို ေတာင္းဆို လိုက္သည္။ ထိုေတာင္းဆို ခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္အတြက္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလထဲတြင္ က်င္းပေပးရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ ဒီဇင္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႕တြင္ အက္တလီက ၿဗိတိသွ် ေအာက္လႊတ္ေတာ္၌ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ေသာ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရန္ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လက္ခံေတြ႕ဆုံမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။

ထို႕ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အဖဲြ႕သည္ ဇန္န၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႕တြင္ လန္ဒန္သို႕ ေရာက္ရိွၿပီးေနာက္ ဇန္န၀ါရီ ၁၃ ရက္ေန႕တြင္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရႏွင့္ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် နန္းရင္း၀န္ မစၥတာအက္တလီတို႕သည္ အဓိက အခ်က္ႀကီး (၈)ခ်က္ ပါ၀င္ေသာ ေအာင္ဆန္း – အက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး ႏိုင္ခဲ့သည္။

ယင္းစာခ်ဳပ္ပါ အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္တစ္ခုမွာ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ ဂ ““ေတာင္တန္းေဒသမ်ား”” ဟူ ေသာ ေခါင္းစဥ္၌-

ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ၀န္ႀကီးဌာန စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ယင္းေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ သူမ်ား၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အရ၊ ေဆာလ်င္စြာ ေပါင္းစည္းေရးမွာ ၿဗိတိသွ် အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ သေဘာတူၿပီး ျဖစ္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ယင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွင့္အညီ စပ္ကူးကာလအတြင္း မိမိတို႕ လက္ခံႏိုင္မည္ဟု ထင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း တဲြဖက္ပုံႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိတို႕ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ ေျပာဆို ႏိုင္ရန္ ေနာက္လဆန္းတြင္ က်င္းပမည့္ ပင္လုံကြန္ဖရင့္ သို႕မဟုတ္ ဤကိစၥအတြက္ က်င္းပေသာ အထူးကြန္ဖရင့္တြင္ နယ္ျခားေဒသ ေခါင္းေဆာင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေမးျမန္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း”ဟူေသာ အပိုဒ္ ျဖစ္သည္။

ထိုအေျခအေန မ်ားေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္ တိုင္းရင္းသားတို႕ ပင္လုံညီလာခံ က်င္းပရန္ စီစဥ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္  ဖဆပလက တိုင္းရင္းသားကိစၥ ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ မက်င္းပမီ  သခင္ႏုႏွင့္ ကိုခင္ေမာင္ေလးတို႕ ျမစ္ႀကီးနားသို႕ သြားကာ ကခ်င္-ျမန္မာ စည္း႐ုံးေရး ျပဳလုပ္ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ ရယူခဲ့ၾကသည္။ ဒုတိယပင္လုံ ညီလာခံကို ၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ မွ စတင္က်င္းပခဲ့သည္။ ပင္လုံညီလာခံ အစည္းအေ၀းသို႕ ကခ်င္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ ျမစ္ႀကီးနားနယ္ ဂ်ိန္းေဖာ ကိုယ္စားလွယ္ ဒူ၀ါမ်ား၊ ဗန္းေမာ္နယ္မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္သိန္းနီ ဂ်ိန္းေဖာေတာင္တန္းနယ္ အရပ္ရပ္မွ ကခ်င္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။ ထို႕အျပင္ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမွ ခ်င္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ရွမ္းျပည္မွ ေစာ္ဘြား ၿမိဳ႕စားမ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ ရွမ္းျပည္သူတို႕၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါ တက္ေရာက္ ၾကသည္။ ညီလာခံသို႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အမႈးျပဳေသာ ဆာေမာင္ႀကီး၊ ဦးတင္ထြဋ္၊ ဦးေအာင္ဇံေ၀ စသည့္၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ သခင္၀တင္၊ ဦးေဖခင္ စေသာ ဖဆပလ လူႀကီးမ်ား တက္ေရာက္ၾက သည္။ အစည္းအေ၀းသို႕ ေတာင္တန္းေဒသ စုံစမ္းေရး အဖဲြ႕မွ ေဘာ္တြမ္ေလ (Mr. Arthur Bottomley) လည္း တက္ေရာက္ ခဲ့သည္။

ပင္လုံညီလာခံတြင္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေတာင္းဆို ညိွႏိႈင္းၾကျခင္းျဖင့္ ျပည္မႏွင့္ သေဘာတူညီမႈမ်ား ရရိွခဲ့ၾကၿပီး ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ အခ်ဳိ႕ေသာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္တြင္ ေတာင္တန္းေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္တြင္ပင္ ဆက္လက္ ေနလိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ရိွသကဲ့သို႕၊ ၿဗိတိသွ်တို႕၏ ဒိုမီနီယံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္တြင္ သီးျခား ရပ္တည္ႏိုင္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္တစ္နယ္ အျဖစ္ ေတာင္းဆိုၾက သူမ်ားလည္း ရိွသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုသို႕ သီးျခားေနလိုေသာ  အေျခအေနကို ရယူကာ ခဲြထြက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ေသာ ရခိုင္ အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွ မူဆလင္မ်ားကလည္း ေတာင္တန္းေဒသ စုံစမ္းေရး အဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဘာ္တြမ္ေလထံ ေပးစာတစ္ေစာင္ကို ၂၄ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉၄၇ ရက္စဲြျဖင့္ ေတြ႕ရိွရသည္။ စာရြက္၏ ထိပ္စည္းတြင္ ဂ်ေမတူ အူလမာ၊ ရခိုင္(အာရကန္) ေျမာက္ပိုင္း၊ ေမာင္ေတာ ဟု ေရးသားထားသည္။

 ထိုေပးစာထဲတြင္ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမယုအေနာက္ျခမ္း ရေသ့ေတာင္ တို႕သည္ ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္တြင္ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ဧရိယာစတုန္းရန္း မိုင္ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ရိွေၾကာင္း၊ လူဦးေရ၏ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ မူဆလင္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ ေနာက္စာပိုဒ္တြင္ ၄င္းမူဆလင္တို႕သည္ ရခိုင္တြင္ ၇၈၈ ခုႏွစ္ ေလာက္ကပင္ ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား ေခတ္က မူဆလင္အမည္မ်ား ခံယူခဲ့သူမ်ား ရိွေၾကာင္း၊ မူဆလင္ႏွင့္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထိုင္လာခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပဋိပကၡမ်ား ရိွလာေၾကာင္း၊ ၁၉၄၂ခုႏွစ္ ပဋိပကၡတြင္ မ်ားစြာ ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ထားသည္။ ထို႕အျပင္ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္းက ၿဗိတိသွ် အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့ၿပီး ထိုေဒသ၏ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီဖဲြ႕ကာ ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းကို ၿဗိတိသွ် စစ္တပ္က  အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ မူဆလင္နယ္ေျမ အျဖစ္ပင္ ထုတ္ျပန္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ စစ္အတြင္း ကာလတစ္ေလွ်ာက္ ထိုနယ္ေျမကို မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္ ကိုင္တြယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းကို ေထာက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ေပးလွ်င္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရသည့္ အေျခအေန အျဖစ္ျဖင့္ ေတာင္တန္းေဒသ နယ္ေအာက္တြင္ ေနလိုေၾကာင္း ေရးသား ပါ၀င္ခဲ့သည္။

ထိုအျပင္ စာပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ လန္ဒန္ကြန္ဖရင့္၌ ၿဗိတိသွ် အစိုးရက ေတာင္တန္း ေဒသသားမ်ား၏ သေဘာတူညီမႈ မရဘဲ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို ျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းေပးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ပါရိွခ်က္အရ ပင္လုံညီလာခံ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ အင္ဒို-ဘားမား နယ္စပ္ ေဒသ သည္လည္း ေတာင္တန္းေဒသ ေအာက္တြင္ ပါရိွရမည္ ျဖစ္ၿပီး မိမိတို႕ကိစၥမ်ားကို ထိုကြန္ဖရင့္တြင္ တင္ျပခြင့္ရိွရမည္   ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကြန္ဖရင့္မွာ ၿပီးဆုံးရန္ နီးကပ္ လာေသာ္လည္း မိမိတို႕အတြက္ မ်က္ကြယ္ ျပဳ ခံေနရေၾကာင္း၊ ပင္လုံ ကြန္ဖရင့္သည္ ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ား အတြက္ မည္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားမွ တန္းတူ တင္ျပခြင့္ မရရိွေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အစိုးရႏွင့္ ေဘာ္တြမ္ေလ မွတစ္ဆင့္ ဒီမိုကရက္ ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ပင္လုံကြန္ဖရင့္ ရလာဒ္မ်ား ပူးေပါင္းခံစားခြင့္ ေဆာင္ရြက္ ေပးပါရန္ အသနားခံ ပါသည္ဟု ေရးသား ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

စစ္အတြင္း ၁၉၄၆ တြင္  Jami-a-tul Ulema-e Islam အဖဲြ႕ ေပၚေပါက္ လာရာ ၄င္းပါတီက ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ တြင္ ကရာခ်ိ သို႕သြားကာ ပါကစၥတန္ လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားေနေသာ မူဆလင္ ေခါင္းေဆာင္ဂ်င္းနားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံၿပီး ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ ေတာင္တို႕ကို ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့သည္။ ထိုသို႕ေဆြးေႏြးရာတြင္ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ေဒသကို တိုက္ခိုက္ၿပီး ပါကစၥတန္ ထဲသို႕ သြတ္သြင္းရန္ သို႕မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသအျဖစ္ ရရိွေအာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား တိုက္တြန္းေပးရန္ ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အိႏိၵယသို႕ အသြားတြင္ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ မစၥတာဂ်င္းနားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရာ ဂ်င္းနားက ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွ မူဆလင္မ်ားက ပါကစၥတန္ထဲသို႕ ပူးေပါင္းရန္ ေတာင္းဆိုမႈကို မိမိကိုယ္တိုင္ မေထာက္ခံေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက

ရခိုင္ျပည္ ေမာင္းေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ နယ္မ်ားကို ဘဂၤလားျပည္ထဲသို႕ သြတ္သြင္းေပးရန္ စစ္တေကာင္း မူစလင္အခ်ဳိ႕က ေတာင္းဆိုခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤသို႕ လုံး၀မျဖစ္ေစရပါဟု ေျပာရင္း ဗမာျပည္သာမက မည္သည့္ အျခားနယ္ပယ္ကိုမွ သိမ္းယူရန္ သို႕မဟုတ္ ေတာင္းယူရန္  မူစလင္လိခ္၌ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရိွေၾကာင္း၊  ထိုကဲ့သို႕ ဘဂၤလားျပည္ အေရွ႕ပိုင္းမွ လက္တစ္ဆုပ္ မွ်ေလာက္ေသာ မူစလင္လူမ်ဳိး အခ်ဳိ႕၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ ဆိုသည္မွာလည္း ဘာမွ ဂ႐ုစိုက္စရာ မလိုေၾကာင္း” စသည္ျဖင့္ ရွင္းျပခဲ့သည္ကို ဦးပု၏ “ငါတို႕ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘာေတြလုပ္” စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။

ဂ်ေမတူအူလမာ အဖဲြ႕မွ ပင္လုံညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြးခြင့္၊ အခြင့္အေရးမ်ား ရပိုင္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရပိုင္ခြင့္မ်ား ေတာင္းဆိုသည့္ စာကို ဆူလတန္အာမက္က ဥကၠ႒အျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ (၁၁)ဦးက လက္မွတ္ ေရးထိုးကာ လန္ဒန္အစိုးရ၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အတြင္းေရးမႈးရုံး၊ ဖဆပလအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ၊ ရခိုင္ ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး၊ The Voice of Burma သတင္းစာ၊ ကလကတၲားရွိ The Statesman သတင္းစာ၊ နယူးေဒလီရွိ  The Dawn သတင္းစာမ်ားသို႕ လိပ္မူ ေပးပို႕ခဲ့သည္။

ထိုစာကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ၁၈-၆-၁၉၄၇ တြင္ စတင္ လက္ခံ ေဆာင္ရြက္သည့္ ရက္စဲြကို ေတြ႕ရသည္။ စတင္ လက္ခံသည့္ ပုဂိၢဳလ္က မွတ္ခ်က္ခ်ထားသည္မွာ-

ပထမအခ်က္က ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ကို ေတာင္တန္းေဒသ လက္ေအာက္တြင္ ထားေပးရန္ ေတာင္းဆို ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယ ေတာင္းဆိုခ်က္က တရားမ၀င္ပါ။ အိႏိၵယမွ မူဆလင္ ေခါင္းေဆာင္  ဂ်င္းနားက ေၾကညာၿပီးသား ျဖစ္သည့္ ၄င္းအေနႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မည္သည့္ အစိတ္အပိုင္းကိုမွ် ပါကစၥတန္ စီမံခ်က္ထဲကို မထည့္ပါဟု ေျပာၿပီးသား ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ဘာမွ် အေရးတယူ ဆက္လုပ္ရန္ မလိုပါဟု မွတ္ ခ်က္ ျပဳထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ထိုမွတ္ခ်က္၏ ေနာက္ေက်ာတြင္  အေသးစိတ္ မွတ္ခ်က္ ျပဳထားသည့္ အခ်က္မ်ား ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ၄င္းမွတ္ခ်က္မ်ားထဲတြင္-

သူတို႕က ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ အစိတ္အပိုင္းအခ်ဳိ႕ကို ျမန္မာျပည္သစ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ မူဆလင္ state အျဖစ္ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ေပးရန္ ေတာင္းဆို ထားသည္။ သို႕ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မ်ားစြာေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ မ်ားအရ သီးျခား မူဆလင္ state အျဖစ္ ဖန္တီးေပးရန္ ကိစၥမွာ လက္ေတြ႕တြင္ မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ ဘာသာေရး တစ္ခုတည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ဳိးမွာ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အေျခခံ မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ ထိုသို႕ လုပ္ေဆာင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ ကမၻာမွာပါ ထုံးတမ္း စဥ္လာလည္း မရိွေခ်။ အျခားေသာ ေဒသမ်ားသည္ သီးျခား လြတ္လပ္ေသာ အသြင္ျဖင့္ ျမန္မာ  ႏိုင္ငံတြင္ တည္ရိွခဲ့ၾက ေသာ္လည္း ရခိုင္တြင္ရိွသည့္ မူဆလင္မ်ားသည္ ရခိုင္ဘုရင္ႏွင့္  ျမန္မာဘုရင္မ်ား လက္ေအာက္တြင္ အၿမဲေနထိုင္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ၿပီး state တစ္ခုအျဖစ္ မတည္ရိွခဲ့ေခ်။ နယ္ေျမအရလည္း အၿမဲတန္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လက္ေအာက္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာဘုရင္ လက္ေအာက္တြင္ ေနခဲ့စဥ္ကပင္ မည္သည့္အခါကမွ် သူတို႕ကိုယ္တိုင္ အခ်ဳပ္ အျခာပိုင္အျဖစ္ ေတာင္းဆိုခဲ့ဖူးျခင္း မရိွခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ယခုအခါ  တြင္မွ သီးျခား state အျဖစ္ ေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ မရိွေခ်။

၄င္းတို႕ အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားခဲ့လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ရေအာင္ယူသင့္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ လက္ေအာက္တြင္ပင္ ေနၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးကို အေျခခံကာ သီးျခား state ေတာင္းႏိုင္ခြင့္ မရိွေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲသို႕ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူမ်ား ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံကဲ့သို႕ေသာ အခြင့္အေရးမ်ဳိးကို ေတာင္းပိုင္ခြင္ မရိွေခ်။ သည္အေတြးအေခၚမ်ဳိးကို မၾကာခင္က ပါကစၥတန္ လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုေနသည့္ အိႏိၵယမွ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ မစၥတာဂ်င္းနားထံမွ လာပုံေပၚသည္။ သည္သို႕ ေတာင္းခံ ခ်က္မ်ဳိး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ အမ်ဳိးခ်င္းတူသူမ်ား ေနထိုင္သည့္ ျပည္နယ္ႀကီးမ်ားတြင္သာ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အကယ္၍ ထိုသို႕ ေတာင္းဆိုခ်င္ေသာ အျမင္ရိွလာလွ်င္ ရခိုင္ေဒသတြင္း ႀကီးမားသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပႆနာ အရႈပ္အေထြးမ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မည္”ဟု ေ၀ဖန္မွတ္ခ်က္ ျပဳခဲ့သည္။

ထို႕သို႕ ေ၀ဖန္မွတ္ခ်က္ ျပဳျခင္းႏွင့္အတူ အနာဂတ္တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း လမ္းေၾကာင္း ဟေပးခဲ့သည့္ မွတ္ခ်က္မ်ားကို တဆက္တည္း ေတြ႕ရေလသည္။ ၄င္းမွတ္ခ်က္တြင္-

အနာဂတ္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြမည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ လႊတ္ေတာ္က ျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွ် အစိုးရက ေရးဆဲြမည္ မဟုတ္ေခ်။ ရခိုင္ရိွ မူဆလင္တို႕အေနျဖင့္ သီးျခားႏိုင္ငံအျဖစ္ ခဲြထြက္ ေနထိုင္ျခင္းမ်ဳိး ေတာင္းခံ ျခင္း မျပဳဘဲ လႊတ္ေတာ္တြင္း ပါ၀င္ကာ မိမိတို႕အနာဂတ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရန္ပင္ျဖစ္သည္ ဟူ၍ ပါရိွသည္။

 အမွန္တကယ္လည္း ဆူလတန္ အာမက္တို႕ လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႕ ပါလီမန္ အမတ္အျဖစ္ ေရာက္ရိွလာၿပီး လႊတ္ေတာ္မွတဆင့္ ေတာင္းဆိုျခင္းမ်ား၊ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ လာသည္ကို ပါလီမန္ကာလမွ စတင္ကာ ေတြ႕ရိွလာရသည္။ သူႏွင့္အတူ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေလးဦး ျဖစ္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သူကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ ျမန္မာ့ေျမ၌ ေမြးဖြားခဲ့သူ မဟုတ္ေခ်။

စူလတန္ အာမက္၏ ေဘာ္တြမ္ေလထံ ေပးစာအေပၚ ထိုေဒသရိွ ဖဆပလ၏ သေဘာထားကိုလည္း ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ေမးျမန္းခဲ့ရာ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္ ဦးစံထြန္းေအာင္က ၃၀-၄-၄၇ ရက္စဲြျဖင့္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံ သေဘာထား ေပးပို႕ခဲ့သည္။ ထိုသေဘာထားကိုလည္း အစိုးရ၏ စာဖိုင္တြင္ တစ္ခါတည္း တဲြထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၄င္းစာတြင္

ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ဂ်မီတူအူေလမာ အသင္းမွ ဤနယ္ ၂ နယ္ကို ေတာင္တန္းနယ္ႏွင့္ အလားတူ နယ္ျခားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ၍ ျဖစ္ေစ၊ ပလက္၀နယ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ျဖစ္ေစ၊ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း သိရေပသည္။ ဤနယ္တို႕သည္ ရာဇ၀င္အရျဖစ္ေစ၊ ပထ၀ီ၀င္အရျဖစ္ေစ   ေနထိုင္ေသာ လူမ်ဳိးဘာသာ အရျဖစ္ေစ မည္သည့္အခါမွ် နယ္ျခားအျဖစ္ ထား၍ ေတာင္တန္းနယ္ပယ္ မ်ားကဲ့သို႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေပးရန္ ထိုက္သင့္သည္မဟုတ္၊ ရာဇ၀င္၌လည္း မရိွဘူး၊ ပထ၀ီအရ နယ္ျခား၌ တည္ရိွေသာ္လည္း ေတာင္သူ ေတာင္သား ေနရာမဟုတ္၊ ယဥ္ေက်းေသာ လူမ်ဳိးမ်ားခ်ည္းသာ ေနထိုင္လာခဲ့သျဖင့္ မည္သည့္ အခါကမွ် နယ္ျခား နယ္ပယ္အျဖစ္ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရိွစဖူး၊ မည္သည့္ တိုင္းျပည္၌မွ် နယ္စပ္ရိွ နယ္ပယ္ျဖစ္ရုံမွ်ႏွင့္ ယဥ္ေက်းေသာ လူတို႕၏ ေနရာကို နယ္ျခားနယ္ပယ္ ျပဳ၍ သီးျခားဥပေဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရိုး ဓမၼတာမရိွ၊ အေၾကာင္း ယုတိၲ မညီညြတ္ဘဲ၊ ကမၻာ႕ဓမၼတာ အစဥ္အလာကို ေဖာက္ဖ်က္ကာ နယ္ျခားနယ္ပယ္   ျပဳ၍ သီးျခားဥပေဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းသည္ အလ်ဥ္း မသင့္ေလ်ာ္ေပ၊ ရအပ္ေသာ လြတ္လပ္ေရးကို လူတိုင္းလူတိုင္းတို႕ ခံစားအပ္   ေသာ အခြင့္အေရးတို႕ကို ဆုံးရႈံးေစမည့္ နယ္ျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္    ေတာင္းဆိုျခင္းကို ဤအဖဲြ႕မွ ေလးနက္စြာ ကန္႕ကြက္ လိုက္ရပါေၾကာင္းဟု ပါရိွသည္။

ဆူလတန္အာမက္၏ ေဘာ္တြမ္ေလထံ ေပးစာႏွင့္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ၏ မွတ္ခ်က္တို႕တြင္ စဥ္းစား ေလ့လာစရာ အခ်က္မ်ား ပါရိွလာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ပထမအခ်က္မွာ ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံေပးစာ အရ သီးျခား လြတ္လပ္ သည့္ မူဆလင္ state တစ္ခု ထူေထာင္ရန္ ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထို ေဆာင္ရြက္မႈကို ဂ်ေမတူအူလမာ အသင္းႀကီးက ဦးေဆာင္ကာ စတင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ဒုတိယ အခ်က္မွာ ဂ်ေမတူအူလမာ အသင္းႀကီးက ဦးေဆာင္ကာ ထိုသို႕ နယ္ေျမ ေတာင္းဆိုျခင္း ျပဳလုပ္သည့္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ကာလအထိ မူဆလင္ လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ဟု ေရးသား ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထိုအခ်ိန္အထိ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူသည့္ အသုံးအႏႈန္းမ်ဳိးျဖင့္ ေရးသား တင္ျပထားျခင္းမ်ဳိး မရိွေသးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

၁၈၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႕တြင္ ရခိုင္ေဒသ တစ္ခုလုံး ေကာက္ယူသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းတြင္  မူဆေလမန္မ်ား (မူဆလင္) ဟု လူမ်ဳိးအမည္တြင္ ပါရိွၿပီး ရခိုင္ေဒသတစ္ခုလုံးတြင္မွ လူဦးေရေပါင္း (၂၄,၇၁၂) ေယာက္ သာရိွခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္တို႕က စနစ္က်လွ သူမ်ားပီပီ က်ား၊ မ၊ လူငယ္ လူရြယ္စာရင္းမ်ားကိုပါ ခဲြထားရာ ေယာက္်ားႀကီး ၇,၆၄၂၊ ေယာက္်ားငယ္ ၅,၂၆၇၊ မိန္းမႀကီး ၆,၉၁၁၊ မိန္းမငယ္ ၄,၈၆၂ ဦးဟု ထပ္၍ ခဲြျပလိုက္ ေသးသည္။ မူဆလင္တို႕ႏွင့္ မတူသည့္ ၀င္လာသည့္ အျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားကို လူမ်ဳိးအမည္ နာမမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားရာ ဟိႏၵဴ၊ ရာဂ်ပူဆီ၊ မဒရပ္ဆီ၊ မဏိပူရီ ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း ကာလတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး မရွိေသးသကဲ့သို႕ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၄င္းတို႕ကိုယ္တိုင္   ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံ တင္ျပသည့္ စာတြင္လည္း ထိုလူမ်ဳိးအျဖစ္ ေရးသား ေဖာ္ျပျခင္း မရိွေသးေပ။ ထိုအမည္ကို မတီထြင္ရေသးသည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္သည္။

ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ မွတ္ခ်က္ကို ေလ့လာသည့္အခါ““၄င္း မူဆလင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲသို႕ ၀င္ေရာက္ လာသူမ်ား ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ၄င္းတို႕တြင္ သီးျခား state ေတာင္းပိုင္ခြင့္ မရိွေခ်””ဟု မွတ္ခ်က္ ျပဳထားသည္ ကို ေတြ႕ရသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဘေဂၤါ   ေဒသမွ လာေရာက္ ေနထိုင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိသွ်၏ မွတ္ခ်က္ခ်မႈတြင္ ပါ၀င္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ကိုယ္တိုင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲသို႕ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား၊ မူဆလင္မ်ား ဟုသာ ေရးသား ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႕အတူ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႕တြင္ ရခိုင္ေဒသ တစ္ခုလုံး ေကာက္ယူသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းတြင္  မူဆေလမန္မ်ား (မူဆလင္) ဟု လူမ်ဳိးအမည္တြင္ ပါရိွၿပီး ရခိုင္ေဒသတစ္ခုလုံးတြင္မွ လူဦးေရေပါင္း (၂၄,၇၁၂) ေယာက္ သာရိွခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္တို႕က စနစ္က်လွ သူမ်ားပီပီ က်ား၊ မ၊ လူငယ္ လူရြယ္စာရင္းမ်ားကိုပါ ခဲြထားရာ ေယာက္်ားႀကီး ၇,၆၄၂၊ ေယာက္်ားငယ္ ၅,၂၆၇၊ မိန္းမႀကီး ၆,၉၁၁၊ မိန္းမငယ္ ၄,၈၆၂ ဦးဟု ထပ္၍ ခဲြျပလိုက္ ေသးသည္။ မူဆလင္တို႕ႏွင့္ မတူသည့္ ၀င္လာသည့္ အျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားကို လူမ်ဳိးအမည္ နာမမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားရာ ဟိႏၵဴ၊ ရာဂ်ပူဆီ၊ မဒရပ္ဆီ၊ မဏိပူရီ ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း ကာလတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး မရွိေသးသကဲ့သို႕ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၄င္းတို႕ကိုယ္တိုင္   ၿဗိတိသွ် အစိုးရထံ တင္ျပသည့္ စာတြင္လည္း ထိုလူမ်ဳိးအျဖစ္ ေရးသား ေဖာ္ျပျခင္း မရိွေသးေပ။ ထိုအမည္ကို မတီထြင္ရေသးသည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္သည္။

ၿဗိတိသွ် အစိုးရကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ ကျပခဲ့သည့္ ကိုလိုနီေခတ္က ဇာတ္လမ္းမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ်တို႕ ရခိုင္ကို သိမ္းပိုက္ၿပီး ၂၄ႏွစ္ အၾကာတြင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ရခိုင္ေဒသ တစ္ခုလုံးတြင္ မူဆလင္ (၂၄,၀၀၀) ေက်ာ္ သာ ရိွခဲ့ရာ ယေန႕အခါ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ တစ္ခုတည္းမွာပင္ သုံးသိန္းေက်ာ္ ရိွေနၿပီ ျဖစ္ေပသည္။ ရခိုင္ တစ္ျပည္နယ္လုံးတြင္ သိ္န္းမ်ားစြာ ေရာက္ရိွေနၿပီျဖစ္သည္။ ေမြးႏႈန္း အခ်ဳိးျဖင့္ တြက္လွ်င္ လူဦးေရ မည္မွ် ရိွသင့္သည္ ဆိုသည္မွာ အလြယ္တကူ ေပၚလာမည့္ အေျဖျဖစ္သည္ကို အလြန္ပါးနပ္လွသည့္ နိုင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား သိၾကမည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဘာေၾကာင့္ ဖုံးကြယ္ထားသနည္း။ မၾကာခင္က ျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႕ လာေရာက္သြားသည့္ ၿဗိတိသွ် ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွ တာ၀န္ရိွသူမ်ား ကိုယ္တိုင္က ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမတြင္ တကၠသိုလ္မွ ဆရာဆရာမမ်ား၊  ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ျမန္မာလူမ်ဳိး ဘာသာျပန္မွတဆင့္ ေျပာဆိုသြားသည့္ စကားတို႕တြင္ ထိုလူမ်ဳိးတို႕အတြက္ မည္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးရမည္ ဟူေသာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ေျပာသြားသည္မွာ ၿဗိတိသွ် လူမ်ဳိး တို႕အတြက္ အရွက္ရစရာပင္ ျဖစ္သည္။ အမွားမ်ားကို ၾကားေနရသည္ကို မခံခ်င္သည့္ ဆရာမမ်ားက ထေျပာရန္ ႀကိဳးစားၾက ေသာ္လည္း အလိုေတာ္ရိ ဘာသာျပန္က အတင္းတားသည္ဟု ျပန္ေျပာျပခ်က္ အရသိရသည္။ ယခင္က ၄င္းတို႕၏ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ကျပခဲ့သည့္ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ားကိုပင္ ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံေရးကို ဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္သူ တစ္ဦးအေနျဖင့္ သိဟန္မတူေခ်။ ဖတ္ရႈေလ့လာပုံလည္း မေပၚ။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေ၀ဖန္လိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတိတ္သမိုင္းကို အေျခခံက်က် ေလ့လာၿပီးမွ ေျပာရန္ေတာ့ လိုေပသည္။ ထိုအတိတ္ သမိုင္းတြင္ ၀င္႐ႈပ္ခဲ့သူမ်ားမွာ ၄င္းတို႕ ဘိုးဘြားမ်ား ျဖစ္သကဲ့သို႕ ယေန႕တိုင္  ေျဖရွင္းမရသည့္ ျပႆနာမ်ားစြာ တို႕သည္ လည္း ၄င္းတို႕ကပင္ ဖန္တီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ လူသားခ်င္းစာနာ တတ္သည့္ ပုံစံမ်ဳိး ဟန္ေဆာင္ျပေန သနည္း။ သမိုင္းမသိသူမ်ားကိုသာ တစ္ပတ္႐ိုက္၍ ရမည္ျဖစ္သည္။ တကယ္ေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရး တစ္ခုတည္းျဖင့္ တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္၏ တည္ၿငိမ္မႈကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္၍ မရေၾကာင္း သူတို႕ကိုယ္တိုင္ ခံစားေနရသျဖင့္ သိၿပီး ျဖစ္ေနေပသည္။ မိမိႏိုင္ငံထဲတြင္ အမွန္တကယ္ ေနထိုင္လာသူတို႕  အတြက္ ရသင့္ရထိုက္သည့္ ကိစၥမွန္သမွ်   ႏိုင္ငံေတာ္ ဥပေဒႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီသည့္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ တရားသျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ေပးစၿမဲပင္။ သို႕ေသာ္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အက်င့္ ပါေနသျဖင့္ အခ်ိန္ ေႏွာင့္ေႏွးသည္ေတာ့ ရိွတတ္သည္။ သည္လို ၾကန္႕ၾကာမႈမ်ဳိး ျမန္မာတိုင္းရင္းသား အားလုံးပင္လွ်င္ ခံစားေနရသည့္ ကိစၥျဖစ္သည္မို႕ ကိုယ့္အရပ္ႏွင့္ ကိုယ့္ဇာတ္ကို နားလည္ႏိုင္ရန္ေတာ့ လိုသည္။ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံ၏ ဖခင္ႀကီး လီကြမ္ယူက အနာဂတ္တြင္ ႏိုင္ငံတိုင္း၌ ေပၚေပါက္လာမည့္ ျပႆနာသည္ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္၊ ဒီမိုဂရပ္ဖီ (လူဦးေရႏွင့္ လူ၀င္လူထြက္) ျပႆနာဟု ဒီမိုကေရစီ ဘိုးေအႀကီးတို႕အား ႀကိဳတင္ နိမိတ္ဖတ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတိုင္းကို  လူ႕အခြင့္အေရး ပုံစံခြက္ထဲ ထည့္ကာ အေနာက္အုပ္စု ပုံသြင္းသည့္အတိုင္း လိုက္လုပ္ရန္မလို။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ အေျခအေန၊ ကိုယ္ႏိုင္ငံ၏ လုပ္ႏိုင္စြမ္းအား၊ ကိုယ့္ျပည္သူမ်ား အနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီေအာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးႏွင့္ ယွဥ္၍သာ   စဥ္းစားႏိုင္မည္ ဟူ၍ ေျပာၾကား ခဲ့ေသးသည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကေရာ ဘယ္လမ္းကို လိုက္ဖို႕ ရည္ရြယ္ထားသနည္း။ လမ္းေၾကာင္း မွန္ဖို႕ေတာ့ လိုသည္။ Smart Power ကိုသုံးႏိုင္လွ်င္ အေကာင္းဆုံး။

 ေဒါက္တာျမင့္သိန္း (သမိုင္းသုေတသန)

http://myanmarthandawsint.com/2013/08/23/%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%B1%E1%80%81%E1%80%90%E1%80%B9-%E1%80%9B%E1%80%81%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%B9-%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%94%E1%80%AC/