တိုက္ဆိုင္မႈမ်ား မ်ားျပားလြန္းေနေသာ ဒူခ်ီရာတန္းေက်းရြာ မီးရႈိ႔မႈ

28.1.2014 ရက္ေန႕ ညေန ဒုခ်ီးရားတန္းမီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားမႈမွာ မေတာ္တဆ ေလာင္ကၽြမ္းမႈမဟုတ္ဘဲ ေက်းရြာေန ဘဂၤလီကုလားမ်ားမွ အကြက္က်က်စီစဥ္ၿပီး သူတို႕ကိုယ္တိုင္ မီးရိႈ႕မႈျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတို႕အိမ္ေခါင္ မိုးမ်ားေပၚတြင္ ဓါတ္ဆီစိမ္ ေကာက္ရိုးလိပ္မ်ားႏွင့္ ဖ်ာလိပ္မ်ားအား စီတန္းထားသည္ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း၊ မီးမ ေလာင္ဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ အိမ္တခ်ိဳ႕၏ ပံုမ်ားမွ သက္ေသခံလွ်က္ရွိသည္။ photo: western gate guard

28.1.2014 ရက္ေန႕ ညေန ဒုခ်ီးရားတန္းမီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားမႈမွာ မေတာ္တဆ ေလာင္ကၽြမ္းမႈမဟုတ္ဘဲ ေက်းရြာေန ဘဂၤလီကုလားမ်ားမွ အကြက္က်က်စီစဥ္ၿပီး သူတို႕ကိုယ္တိုင္ မီးရိႈ႕မႈျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတို႕အိမ္ေခါင္ မိုးမ်ားေပၚတြင္ ဓါတ္ဆီစိမ္ ေကာက္ရိုးလိပ္မ်ားႏွင့္ ဖ်ာလိပ္မ်ားအား စီတန္းထားသည္ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း၊ မီးမ ေလာင္ဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ အိမ္တခ်ိဳ႕၏ ပံုမ်ားမွ သက္ေသခံလွ်က္ရွိသည္။ photo: western gate guard

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
● တိုက္ဆိုင္မႈမ်ား မ်ားျပားလြန္းေနေသာ ဒူခ်ီရာတန္းေက်းရြာ မီးရႈိ႔မႈ ●
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
● "ဒူခ်ီရာတန္းေက်းရြာလုပ္ၾကံသတင္းျဖန္႔ခ်ိမႈ"အေၾကာင္းကို ၂၈-၁-၂၀၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ရွိ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၌ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ သံတမန္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားက ရွင္းလင္းမႈတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

● သတင္းမွန္၊ ျဖစ္စဥ္အမွန္ ျဖစ္ေသာ ရဲတပ္ၾကပ္ၾကီးေအာင္ေက်ာ္သိန္းႏွင့္ လုံျခဳံေရးအဖြဲ႔အား ႀကဳိတင္စီစဥ္ေသာ အုပ္စုဖြဲ႔အၾကမ္းဘက္မႈကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွင္းလင္းခဲ့ျပီး

● [လူတစ္ေယာက္အား စာက်က္၍ ေျပာခိုင္းျခင္း၊ အသင့္ေရးထားသည္မ်ား ဖတ္ခိုင္းျခင္း၊ ဟိုယခင္က ဓါတ္ပုံမ်ားကို ျပန္လည္အသုံးျပဳ၍ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိျခင္း၊ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံသတင္းထုတ္ျခင္း စသည့္]မခိုင္လုံေသာ အေထာက္အထားမ်ား၊ မမွန္ကန္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အေျခအျမစ္မရွိသည့္ လုပ္ၾကံသတင္းမ်ားကို ခိုင္ခိုင္မာမာျဖင့္ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ခဲ့ျပီး ျဖစ္ရပ္အမွန္၊ သတင္းအမွန္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရွင္းလင္းခဲ့သည္။

● ထိုသို႕ ရွင္းလင္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီ ၂၈ ရက္ေန႔ညတြင္ (တိုက္ဆိုင္လွစြာျဖင့္) ဒူခ်ီရာတန္း၌ မီးေလာင္မႈ အမွန္တစ္ကယ္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ထင္ရွားေစရန္ အတြဲလိုက္ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားေစရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦး၀င္းျမဳိင္နဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေအာက္ပါ ဗီဒီယို ဖိုင္တြင္ ၾကည့္ရႈႏိုင္သည္။ [http://www.youtube.com/watch?v=tfsUOyi3FWU&feature=youtu.be]

● မည္သူမွ်ေနထိုင္ျခင္းမရွိေသာ ေနအိမ္မ်ားေအာက္တြင္ ထင္းမ်ားပုံ၍ မီးရႈိ႕ခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘီဘီစီသတင္းတြင္လည္း ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ [http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2014/01/140128_muslim_rohingar_fire.shtml]

● ထိုသို႕ မီးေလာင္သည္ႏွင့္ မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ ဆိုရွယ္မီဒီယာအပါအ၀င္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ား၌ ဘဂၤလီတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက မီးေလာင္ေနသည့္ ဓါတ္ပုံမ်ားျဖင့္ သတင္းမွားမ်ား (တိုက္ဆိုင္လွစြာျဖင့္)ထပ္မံထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။



● တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ "ဒူခ်ီရာတန္းေက်းရြာရဲ႔ ဘာဘာညာ ညာ" ေခါင္းစဥ္တပ္၍ တိုက္ခိုက္ခံရမႈအေၾကာင္းကို ေဟာလိ၀ုဒ္ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား၏ ဇာတ္ကြက္မ်ားထက္ ပိုမိုသာလြန္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေရးသားျဖန္႔ခ်ိသည္ကိုလည္း (တိုက္ဆိုင္လွစြာျဖင့္) ေတြ႔ရွိရသည္။

● ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လူ႕အခြင့္အေရးမွတ္တမ္းမ်ားျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ တည္ရွိခဲ့ရာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးလက္ထက္ သက္တမ္း(၂)ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ကာလ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတို႔ကို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကေသာ္လည္း မူလကတည္းက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စနစ္တက် ကြန္ရက္ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ Campaign မ်ား၏ အရွိန္အဟုန္ကား ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။ အစိုးရေျပာတာ မယုံ၊ Campaign သမားမ်ား ေျပာတာကိုသာ ယုံၾကည္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာသတင္းဌာနမ်ား အေနႏွင့္လည္း သတင္းထြက္ေပၚသည္ႏွင့္ မွတ္တမ္းအေဟာင္းမ်ားျဖင့္ တိုက္ဆိုင္ကာ သတင္းမွားမ်ားကို အဟုတ္အမွန္ ဟု ထင္ျမင္ယူဆခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မွာ ဤျဖစ္စဥ္တြင္ အထင္အရွား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။

● လူ႕အခြင့္အေရးေခါင္းစဥ္မွာ ကမာၻတြင္လည္း လြန္စြာမွပင္ ေအာ္ဟစ္၍ေကာင္း၊ ေၾကြးေၾကာ္၍ေကာင္း၊ ရန္ပုံေငြေကာင္းလွေသာ Issue ျဖစ္သည္။

● အစိုးရပိုင္းမွ သတင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ေနာက္က်ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ အျမန္ဆုံးထုတ္ျပန္ေပးႏိုင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ သတင္းမွန္မ်ား ျဖစ္ေရးအတြက္ စိစစ္အတည္ျပဳရျခင္းေၾကာင့္ အနည္းငယ္ ေနာက္က်ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ရသည္။ [သတင္းေထာက္မ်ားထံ ဖုန္းဆက္၍ မဟုတ္မမွန္ေရာ ဟုတ္တာေရာ ေျပာခ်င္ရာ ေျပာႏိုင္ေသာ ယင္းတို႔ကဲ့သို႔ မဟုတ္ဘဲ သတင္းအခ်က္အလက္ ျပည့္စုံစြာ ရယူရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။]

● ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ ထင္က်န္ခဲ့ေသာ ပုံရိပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးလက္ထက္ (၂)ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ အားထုတ္မႈျဖင့္ အျပီးအျပတ္ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရန္ မလြယ္ပါ။ သို႔ေသာ္ အတတ္ႏိုင္ဆုံး ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရန္ အားထုတ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း သတင္းမွားမ်ားကို အေျခခံ၍ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းေၾကာင္း ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

● တိုက္ဆိုင္မႈမ်ား မ်ားျပားလြန္းေနျခင္းသည္ မေကာင္းပါ။ ႏုိင္ငံတကာကလည္း အေျခအေနမွန္ကို သိရွိနားလည္သေဘာေပါက္စ ျပဳလာျပီ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ တိုက္ဆိုင္မႈမ်ား ဖန္တီးလာခဲ့လွ်င္လည္း မ်က္ေစ့စုံမွိတ္ ယုံၾကည္ရန္ မလြယ္ေတာ့သည့္ အေၾကာင္း သေဘာေပါက္ၾကေစလိုသည္။

● ယင္းသို႔ တိုက္ဆိုင္မႈမ်ား ဖန္တီးေနသူတို႔ကို ေမးလိုသည္မွာ "ျပႆနာ ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ကူညီမလား၊ ျပႆနာမ်ား ဆိုးသည္ထက္ဆိုးေစရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေနမည္လား" ဟူ၍ပင္ ျဖစ္သည္။

Hmuu Zaw